Historyczno-polityczne uwarunkowania nacjonalizmu baskijskiego

Publikacja stanowi wybór tekstów prezentowanych w ramach Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Państwo w państwie? Terytoria autonomiczne, państwa nieuznawane i ruchy separatystyczne w przestrzeni międzynarodowej” (Łódź 2014). Jak pisze recenzent książki, dr hab. Łukasz Donaj: „Państwa są wciąż podstawowymi jednostkami organizacji świata, a przez stulecia były właściwie jedynymi uczestnikami w stosunkach międzynarodowych. W dalszym ciągu ich rola w stosunkach międzynarodowych jest dominująca, chociaż niewątpliwie widoczne są objawy osłabienia. Obecnie coraz wyraźniej zauważane są procesy ewolucji tradycyjnej roli państwa w stosunkach międzynarodowych. Państwo, będące specyficzną formą organizacji życia społecznego, stara się przystosować do zmian zachodzących w jego wnętrzu i w środowisku”

British diplomacy towards Spanish involvement in the war of Polish succession (1733–1735)

The aim of this article is to present the attitude of Great Britain to Spanish involvement in the war of Polish succession. Benjamin Keene, an envoy to Spain, played a key role in the British policy of that period. The British decided not to get involved in the conflict and from its first months tried to persuade Spain not to participate in it. Since 1734, the British together with the Dutch tried to mediate for peace. However, these efforts proved to be ineffective and did not bring any benefits to Albion

Znaczenie polityczno-militarne Würzburga i innych państw Rzeszy Niemieckiej w początkach wojny o sukcesję hiszpańską w oczach dyplomacji francuskiej.

Pod koniec XVII w. Europa Zachodnia stała u progu wojny o sukcesję hiszpańską. W związku z bezpotomną śmiercią Karola II Habsburga zarówno Ludwik XIV jak i Leopold VI byli zainteresowani obsadzeniem tronu w Madrycie. Mimo wcześniejszych porozumień i uzgodnień dotyczących ewentualnego podziału Hiszpanii, Francja i cesarz szykowali się do wojny. Najpewniej, ponieważ analizowany dokument nie posiada daty, w 1700 r. dyplomaci francuscy podjęli się próby analizy możliwości ewentualnego poparcia politycznego i militarnego Ludwika XIV przez niektórych książąt i biskupów niemieckich, i związku z tym opracowano niezwykle interesujący dokument, który jest podstawa rozważań autora niniejszego artykułu

Kilka słów o podręcznikach historii powszechnej

153-15

Nowe spojrzenie na państwo w czasach nowożytnych

Autor w swojej pracy przedstawia problem związany z używaniem pojęcia „absolutyzm”. Uważa on, wraz z innymi wymienionymi przez niego badaczami, że termin ten dobrze obrazuje sytuację polityczną Europy XIX wieku, natomiast stosując go do opisywania czasów nowożytnych, powoduje liczne nieporozumienia. Badacz przytacza propozycje terminów odpowiednich dla tego okresu i dla poszczególnych państw

Powstanie i funkcjonowanie garnizonu w niewielkim mieście pruskim w XVIII wieku (studium Königsbergu/Chojny we wschodniej Brandenburgii)

In the article, conditionings were discussed which laid at the roots of creating and organizing the garrison in a small city in the Eastern Brandenburg and subsequent alternations of stationed there regiments of the infantry. It’s important strategical positioning, close to the Pomeranian theatre of war (3rd Northern War), and later the Silesian one (three Silesian Wars) caused, that for an almost entire 18th century it was marked with the presence of a fixed garrison. This caused certain tensions with the townspeople, inevitable in a situation when every fifth man in town was a soldier; however, it created new development opportunities, which is indicated by almost the duplication of the population within a century and the considerable increase of the number of buildings

Perspektywy cywilizacji zachodniej w ujęciu Arnolda Toynbee’ego

The Prospects for Western Civilization, as Seen by Arnold Toynbe

Giovanni Battista Pergolesi i jego theatrum doloris

Stabat Mater is one of the last compositions by Giovanni Battista Pergolesi and today it is probably the most well-known and valued arrangement of those ancient sequences. The composer translated the incredibly moving medieval poem into the sounds with a great mastery. He managed to create a musical fresco placing us in the centre of the suffering true mystery. The power of his music is so real and stimulating that it is not possible to remain indifferent.The following essay presents the phenomenon of Pergolesi’s artistic genius on the background of that time cultural changes and it focuses on his posthumous fame. The author analyses the composer’s achievement of galant style and discusses Pergolesi’s Stabat Mater in relation to the language of emotions related to sentimental literature. Moreover, he suggests to comprehend that music through the prism of the Italian Marian devotion phenomenon. Scientists are still intrigued by the figure of Giovanni Battista Pergolesi. They try to reconstruct his life story and to deal with the confusion concerning his legacy. The success story of Pergolesi’s Stabat Mater is particularly interesting. Thus, successive generations of musicologists ask a question what the fame origin of this work and its creator could be. The author of this essay presents a few clues that might help us to get closer to the answer to this question.Stabat Mater is one of the last compositions by Giovanni Battista Pergolesi and today it is probably the most well-known and valued arrangement of those ancient sequences. The composer translated the incredibly moving medieval poem into the sounds with a great mastery. He managed to create a musical fresco placing us in the centre of the suffering true mystery. The power of his music is so real and stimulating that it is not possible to remain indifferent.The following essay presents the phenomenon of Pergolesi’s artistic genius on the background of that time cultural changes and it focuses on his posthumous fame. The author analyses the composer’s achievement of galant style and discusses Pergolesi’s Stabat Mater in relation to the language of emotions related to sentimental literature. Moreover, he suggests to comprehend that music through the prism of the Italian Marian devotion phenomenon. Scientists are still intrigued by the figure of Giovanni Battista Pergolesi. They try to reconstruct his life story and to deal with the confusion concerning his legacy. The success story of Pergolesi’s Stabat Mater is particularly interesting. Thus, successive generations of musicologists ask a question what the fame origin of this work and its creator could be. The author of this essay presents a few clues that might help us to get closer to the answer to this question

Popist as an enemy. The perception of Catholics in Great Britain during the reign of Queen Anne in the light of British journalism

The aim of this article is to present the image of catholic in the English journalistic works in the time of Queen Anne. The work has been analysed the pamphlets and the articles in the newspapers. Catholics were described as popery, papist, or popist. They were depicted in the negative light as heretics or schismatics. Catholicism was bound also with the risk of tyranny of the Pope.Celem artykułu jest przedstawienie wizerunku katolików na łamach brytyjskiej publicystyki w czasach rządów królowej Anny. Analizie poddane zostały zarówno pamflety, jak i prasa z okresu panowania władczyni. Katolików określano w tychże publikacjach z angielskiego jako popery, papist lub popist. Przedstawiono ich w jednoznacznie negatywnym świetle – jako heretyków czy schizmatyków. Jednocześnie katolicyzm łączono z ryzykiem papieskiej tyranii

The birth, development, and disintegration of the idea of fundamental laws and of a traditional constitution in the Western political thought from the Renaissance to the Age of Enlightenment

Tekst przedstawia ideę praw fundamentalnych i tradycyjnej konstytucji w europejskiej praktyce i myśli politycznej w XVI i XVII stuleciu. Autor pokazuje, że istotą tej koncepcji jest ograniczenie władzy suwerena przez parlament, prawa stanów, religię i tradycyjne instytucje. Źródło dezintegracji i upadku tego pierwszego europejskiego konstytucjonalizmu widzi w reformacji, wojnach religijnych wewnętrznych i zewnętrznych, a także w środkach stosowanych w walkach konfesyjnych: makiawelizmu i mobilizacji politycznej.The paper presents the idea of fundamental laws and of a traditional constitution in the European practice and political thought between the 16th and the 17th century. The article demonstrates that the essence of this concept is the limitation of a sovereign’s power by a parliament, the rights of social estates, religion and traditional institutions. The source of the disintegration and of the collapse of this first wave of European constitutionalism can be found in the Protestant Reformation, domestic and foreign religious wars as well as in the methods employed in confessional wars: Machiavellianism and political mobilisation